Zamek Ujazdowski w Warszawie
Zamek w Warszawie, położony na skarpie, niemal (a niegdyś zupełnie nad samą Wisłą, niestety koryto rzeki przemieściło się ku wschodowi; a niestety – ponieważ tym samym zamek stracił naturalną osłonę, barierę jaką bardzo często stanowiła wtedy rzeka przed ewentualnym atakiem wroga) u podnóża Wisły i Parku Agrykoli. Zamek jest dobrze widoczny po lewej stronie dla jadących mostem i Trasą Łazienkowską od strony Pragi w kierunku Ochoty. Mało kto zdaje sobie w ogóle sprawę, że jest to najstarsza część dzisiejszej Warszawy. Właściwie nie tyle może samej Warszawy, gdyż tej jak dobrze wiemy, sercem a zarazem najstarsza częścią jest Starówka, ale to tu zrodziła się idea stworzenia nowego grodu, który dał początek Warszawie. Strategiczną wartość tego miejsca odkryto wiele wieków temu i pierwsza osada strzegąca przeprawy przez Wiśle powstała tu już w początkach XII w. Dokumenty pisane świadczą natomiast, że w tym miejscu już w XIII stuleciu istniał drewniany gród należący do książąt mazowieckich.
Najeżdżany przez Litwinów, w 1262 roku został złupiony i spalony przez Mendoga ( w zamieszaniu bitewnym zginął pan tej ziemi - Siemowit I Mazowiecki a jego starszy syn Konrad został porwany na Litwę), co spowodowało, wspominaną wyżej decyzję księcia Bolesława II ( młodszego syna Siemowita I) przeniesienia książęcego dworu w bardziej bezpieczne miejsce tj. na skarpę, tuż nad rzekę czyli tu gdzie dziś mamy Stare Miasto. Tym samym, mimo rychłej odbudowy, Jazdów stracił swe dotychczasowe prestiżowe znacznie na rzecz powstającego grodu Warszowa, stając się jedynie letnią rezydencja książęcą. W 1526 roku po wcieleniu Mazowsza do Korony, stary dwór przejął Zygmunt I Stary, a po śmierci monarchy użytkowała go królowa Bona. Zamek jednak nie miał wtedy znaczenia ośrodka władzy, był jedynie rezydencją mieszkalną. Okresem przełomowym dla Zamku Ujazdowskiego są lata panowania Zygmunta III Wazy, który po przeniesieniu w 1596 roku stolicy z Krakowa do Warszawy, wybrał na tymczasową siedzibę drewniany dwór ujazdowski. Drewniany jeszcze wtedy zamek został wtedy przebudowany w stylu barokowym przez jego nadwornego architekta Giovanniego Trevano. Natomiast w 1624 roku z polecenia Zygmunta III Wazy pod nadzorem samego królewicza Władysława IV powstaje zamek murowany.
Zajęty przez Szwedów w latach 1655-60 staje się miejscem urzędowania samego władcy szwedzkiego Karola Gustawa. Po okresie Potopu, bardzo zdewastowany, na mocy postanowienia Sejmu, staje się własnością marszałka wielkiego koronnego - Stanisława Lubomirskiego. Nowy właściciel realizował odbudowę zamku według planów Tylmana z Gameren. Historyczną szansą dla Zamku Ujazdowskiego stał się okres panowania Stanisława Augusta Poniatowskiego, który przeznaczył zamek na swoją prywatną rezydencję i zaraz na początku swego panowania w 1764 roku podjął plany kolejnej modernizacji samej budowli i realizacji ogromnego założenia przestrzennego przed zamkiem tzw. Osi Stanisławowskiej. Jednakże w 1772 roku monarcha, rozczarowany stanem technicznym dotychczasowej, starej budowli, która mimo modernizacji wciąż nie spełniała wysokich królewskich oczekiwań oraz pochłonięty rozbudową pobliskich Łazienek, w których do rangi rezydencji pretendowały: Pałacyk Myślewiecki i Belweder, zrezygnował z planu stworzenia z Zamku Ujazdowskiego siedziby królewskiej i w 1784 roku podarował zamek Warszawie. Najpierw umieszczono w nim koszary wojskowe Gwardii Pieszej Litewskiej po Insurekcji Kościuszkowskiej mieścił się tutaj szpital wojskowy, w okresie międzywojennym Centrum Wyszkolenia Sanitarnego, a w czasie wojny szpital rehabilitacyjny dla inwalidów wojennych. Podczas działań wojennych na skutek pożaru wnętrza zamkowe zostały doszczętnie wypalone, jednakże mury zostały. Po wojnie, w 1954 roku, na mocy decyzji marszałka Kostii Rokossowskiego, ruiny rozebrano.
W latach 70-tych XX w. został odbudowany według projektu profesora Piotra Biegańskiego z przeznaczeniem na: najpierw - siedzibę Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej, od 1985 roku – siedzibę Centrum Sztuki Współczesnej. W 1991 roku podczas kolejnej pielgrzymki do kraju, Jan Paweł II u stóp zamku odprawił mszę św.
Tekst: Anna Rymarczyk - Warszawski Przewodnik Miejski
Zamek Ujazdowski
Al. Ujazdowskie 6, Warszawa
Informacje praktyczne
- poniedziałek: Zamknięte
- wtorek: 11:00–18:00
- środa: 11:00–18:00
- czwartek: 12:00–20:00
- piątek: 12:00–20:00
- sobota: 10:00–19:00
- niedziela: 11:00–18:00
Noclegi w Warszawie
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Łazienki Królewskie w Warszawie, odległość: 0.6 km
- Krakowskie Przedmieście w Warszawie, odległość: 2.8 km
- Kolumna Zygmunta w Warszawie, odległość: 3.3 km
- Plac Zamkowy w Warszawie, odległość: 3.3 km
- Zamek Królewski w Warszawie, odległość: 3.3 km
- Archikatedra w Warszawie, odległość: 3.4 km
- Rynek w Warszawie, odległość: 3.6 km
- Syrenka Warszawska, odległość: 3.6 km
- Pałac w Wilanowie, odległość: 7.3 km
- Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, odległość: 16.5 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!
