Zamek Pieskowa Skała
Renesansowa perła Jury
Zamek Pieskowa Skała na Jurze to prawdziwa perełka architektoniczna, położona w Ojcowskim Parku Narodowym, na samym jego skraju. Renesansowy zamek wita wszystkich turystów i urzeka swym pięknem. Budowla powstała jako ogniwo w łańcuchu fortyfikacyjnym, chroniącym szlak handlowy z Krakowa na Śląsk. Obecnie to jeden z nielicznych tak pięknie zachowanych zabytków architektury renesansowej w Polsce.
Zwiedzanie Zamku Pieskowa Skała - zwiedzanie
Zamek Pieskowa Skała to jeden z nielicznych tak dobrze zachowanych obiektów na Szlaku Orlich Gniazd. Błędnie czasem bywa nazywany zamkiem w Pieskowej Skale (nie ma dziś takiej miejscowości, a zamek mieści się w Sułoszowej). Ta perła polskiego renesansu udostępniona jest dla turystów, wewnątrz mieści się Muzeum dostępne przez cały rok, a ukazujące wystawy stałe i czasowe związane ze sztuką europejską. Niestety zarówno wnętrza zamku Pieskowa Skała, jak i dawne wyposażenie historycznych właścicieli nie zachowały się z powodu burzliwych dziejów tych terenów, dlatego prezentowana sztuka w zamku pochodzi ze zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu, którego Oddział stanowi dziś Zamek Pieskowa Skała.
Zobacz wszystkie zamki na Jurze!
Historia Zamku Pieskowa Skała
Pierwsza wzmianka warowni pochodzi z 1315 roku, z dokumentu Władysława Łokietka, w którym pojawia się pojawia niemiecka nazwa zamku Peskenstein. Prawdopodobnie chodzi o fortyfikację wzniesioną przez Henryka Brodatego w celu ochrony drogi łączącej Kraków ze Śląskiem, a wiodącej doliną Prądnika.
Identyczną funkcję miał pełnić kolejny zamek, wybudowany w dzisiejszym miejscu przez króla Kazimierza Wielkiego w XIV wieku. Królewska strażnica stanęła na skalnym cyplu i składała się z zamku górnego oraz dolnego. Ten pierwszy, z wysoką wieżą mieszkalną, nie zachował się do dzisiaj, a ulokowany był na niedostępnej skale zwanej dziś Dorotką. Ostatecznie zawalił się w XIX wieku.
Zamek dolny natomiast stał w miejscu obecnego, renesansowego dziedzińca i był otoczony murami obronnymi. W roku 1377 król Ludwik Węgierski darował zamek Pieskowa Skała Piotrowi Szafrańcowi. Prawdopodobnie od jego imienia nazwę nosi warownia, bowiem o Piotrze mówiono wówczas Pieszko. Stąd budowla najpierw jako Pieszkowa Skała, później przybrała obecną nazwę. Później twierdza należała do innych możnych rodów - Zebrzydowskich, Wielopolskich czy Mieroszewskich.
Co ciekawe, w roku 1787 na zamku Pieskowa Skała gościł król Stanisław August Poniatowski. To nie jedyny król związany z zamkiem Pieskowa Skała po czasach króla Kazimierza Wielkiego. Najsłynniejszym rodem władającym warownią byli Szafrańcowie, bujna jest ich przeszłość i kryje wiele zawiłości, ale jeden z przedstawicieli rodu - Hieronim Szafraniec, cieszył się szczególnym zaufaniem króla Zygmunta Starego. Poślubił nawet jego córkę Reginę, a za pieniądze z posagu panny młodej rozbudował swą rezydencję, czyli zamek Pieskowa Skała. To właśnie za czasów Szafrańców, nie tylko Hieronima, zamek zyskał system obronny z basztami, a sama warownia zyskała wygląd renesansowej rezydencji z arkadowym dziedzińcem i loggią widokową. Na dziedzińcu pojawiły się naturalistyczne maszkarony, kartusze herbowe oraz zdobne portale. Wtedy też powstały śliczne ogrody, stawy i zwierzyńce.
Kolejny właściciel - Michał Zebrzydowski znów znacząco rozbudował twierdzę, jako gorliwy katolik zbudował kaplicę zamkową pod patronatem Św. Michała, ale przede wszystkim zamek zyskał wtedy umocnienia zgodne z wymogami ówczesnej sztuki wojennej czyli fortyfikacje bastionowe zamykające dziedziniec zewnętrzny. Niestety nie uratowały one zamku podczas potopu szwedzkiego w 1655 roku. Szwedzi zdobyli i ograbili zamek. Po zmiennych kolejach losu, na początku XX wieku zamek został odrestaurowany i przekształcony w pensjonat, utworzono tu także muzeum archeologiczno-przyrodnicze. Po wojnie, od 1949 roku prowadzono tu prace konserwatorskie przywracające autentyczne cechy architektury renesansowej. Obecnie zamek znów jest po gruntownym remoncie i prezentuje się wspaniale, świecąc bielą skał i murów wśród otaczającej zieleni.
Ciekawostka - rabuś na zamku
Ciekawostka, a właściwie paradoks, bowiem Zamek Pieskowa Skała powstał głównie dla ochrony granicy i szlaku handlowego, a w XV wieku stał się siedzibą rozbójnika napadającego na kupców przemierzających ten szlak właśnie. Mowa o Krzysztofie Szafrańcu - synu trzeciego z kolei Piotra Szafrańca, który to czarną magią się pałał na zamku. W 1484 roku z polecenia króla Kazimierza Jagiellończyka pojmano rabusia Krzysztofa Szafrańca i po sądzie ścięto na krakowskim rynku.
Legenda o zamku Pieskowa Skała
Jak powstała nazwa Pieskowa Skała? Wyjaśnia to pewna legenda, zgodnie z którą na zamku górnym, w baszcie śmierć głodową poniosła Dorotka - jedna z córek Tęczyńskich. Kochała ona lutnistę, ale nakazano jej ślub z panem na zamku - starym Zaprzańcem. Wtedy lutnista w przebraniu zakonnika wybawił ukochaną i uciekli razem, jednak radość była krótka, bowiem zostali schwytani przez ludzi pana. Młodzieniec zginął wleczony końmi po stoku góry, zaś Dorotkę wepchnięto do wieży zamku, by z głodu zmarła. Jej wierny piesek przynosił Dorotce odpadki rzucane mu ze stołu pana. Nie uratował swej pani, ale pamięć poczciwej psiny ostała się w nazwie skały.
Zobacz nasz ranking: Najpiękniejsze zamki w Polsce z Zamkiem Pieskowa Skała
Filmowy Zamek Pieskowa Skała
Na zamku Pieskowa Skała na Jurze kręcono sceny do kilku filmów i seriali. Scenerie znalazły tu seriale: "Królowa Bona", "Janosik" czy popularna "Stawka większa niż życie". Ponadto kręcono sceny do ekranizacji trylogii Sienkiewiczowskiej - "Ogniem i mieczem" oraz "Pana Wołodyjowskiego". Jednym z nowszych filmów, w którym pojawił się zamek Pieskowa Skała jest "Nie kłam kochanie" z Piotrem Adamczykiem.
Herbova Restauracja & Kawiarnia
Na zamku polecam też gorąco piękne ogrody oraz restaurację Herbova. To zarazem kawiarnia, ceny jak na takie miejsce niezbyt wysokie, a jedzenie smaczne. Ale nie tylko o jedzenie tu chodzi, ale również o fakt, że poprzez restaurację można wejść na bastion - wspaniały punkt widokowy na zamek i okolicę, ze słynną Maczugą Herkulesa!
Nasz filmy
Pieskowa Skała znalazła się w naszym filmowym zestawieniu TOP 5 zamków na Jurze. Zapraszamy!
Atrakcje w okolicy zamku
Niedaleko zamku znajduje się słynna Maczuga Herkulesa - wapienny ostaniec w kształcie ogromnej maczugi, nieco dalej Kapliczka na Wodzie, a jeszcze dalej... wspaniała Dolina Prądnika - serce Ojcowskiego Parku Narodowego z zamkiem w Ojcowie.
Zalety
- Piękna architektura
- Wspaniały dziedziniec
- Cudna okolica
- Klimatyczne wystawy
Wady
- Parkingi z wygórowaną ceną
Informacje praktyczne
Dziedzińce zamku
poza sezonem:
piątek (dzień bezpłatny) 9.00-14.30
sb-nd 9.30-17.00
Bilety: normalny 8 zł, ulgowy 6 zł, rodzinny 25 zł
Wystawy
piątek dzień bezpłatny 10.00-15.00
sobota, niedziela 10.00-17.00
Bilety: normalny 28 zł, ulgowy 22 zł, rodzinny 80 zł
Parking: płatny pod zamkiem
Zamek w Pieskowej Skale
Sułoszowa
tel. 12/ 389-60-04
Noclegi w Jurze Krakowsko Częstochowskiej
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli szukasz więcej pomysłów na ciekawe miejsca do odwiedzenia, mamy dla Ciebie kilka propozycji w okolicy. W promieniu 30 kilometrów znajduje się kilka atrakcji, które warto dodać do swojego planu podróży.
- Ojcowski Park Narodowy, odległość: 6.3 km
- Dolinki Krakowskie, odległość: 8.4 km
- Zamek Rabsztyn, odległość: 14.6 km
- Pustynia Błędowska, odległość: 20.2 km
- Rynek w Krakowie, odległość: 23.2 km
- Kościół Mariacki w Krakowie, odległość: 23.3 km
- Wawel w Krakowie, odległość: 23.9 km
- Kazimierz w Krakowie, odległość: 24.4 km
- Szlak Orlich Gniazd, odległość: 28.3 km
- Zamek Ogrodzieniec, odległość: 28.3 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Poniżej pokazujemy Ci prognozę pogody. Sprawdź ją przed wyjazdem!
