Romański kościół w Siewierzu. Cenny zabytek z XII wieku
Nie każdy wie, jaki skarb skrywa Siewierz na Jurze Krakowsko Częstochowskiej. I nie mówię tutaj o ruinach gotyckiego zamku, choć i ten jest cenny i warty odwiedzenia. Mam na myśli romański kościół Św. Jana Chrzciciela w Siewierzu. To jeden z najstarszych zabytków w Polsce!
Zwiedzanie kościoła romańskiego w Siewierzu
Z zewnątrz świątynia dostępna jest przez cały rok, bo znajduje się na cmentarzu. Surowe wnętrza można zobaczyć po umówieniu się telefonicznym z miejscowym wikarym, z parafii Św. Macieja w Siewierzu (ksiądz Daniel 509-260-137). Kościółek jest też otwierany dla wiernych 2 razy w roku. Msze święte odbywają się tu bowiem na Wszystkich Świętych oraz na odpust, czyli w czerwcu.
Jest to budowla jednoprzestrzenna, emporowa, zbudowana z ciosów piaskowca na planie prostokąta, z półokrągłą absydą od wschodu. Kiedyś była ona zdobiona polichromiami romańskimi i gotyckimi. Ich ślady jeszcze są widoczne na sklepieniu. Wąskie strzelnice w budowli mogą świadczyć o obronnym charakterze budowli. I faktycznie tak było, poza rolą sakralną, obiekt pełnił funkcje obronne. Ludność chroniła się tutaj przed wrogiem i wszelkimi zagrożeniami.
Kościółek w dużym stopniu zachował swój pierwotny wygląd, dając świadectwo wczesnochrześcijańskiego budownictwa w Polsce. Do świątyni prowadzi kamienny portal i ciekawe drzwi. Otworzyć można je tylko za pomocą ogromnego klucza. Podobnym otwieraliśmy romańską rotundę w Cieszynie. Pod ceglaną posadzką znajdują się krypty ze szczątkami siewierskich proboszczów.
Historia romańskiego kościoła Św. Jana Chrzciciela
Bardzo skromny, liczący 900 lat kościółek, stoi przy ulicy Cmentarnej. Wzniesiono go przed 1141 rokiem, z fundacji Piotra Własta Dunina. Tak mówią przekazy Jana Długosza, choć historycy skłaniają się ku teoriom mówiącym o jeszcze wcześniejszym powstaniu kościoła. Obiekty takie budowano w grodach kasztelańskich. Władca fundował świątynię i zasiadał podczas nabożeństw w emporze dla niego stworzonej. Do dziś widać ślady empory na ścianie w zachodniej części nawy kościoła siewierskiego.
To tutaj istniała pierwsza osada i parafia w Siewierzu. Została spalona przez Tatarów w połowie XII wieku. Później miasto przeniesiono w okolicy dzisiejszego rynku. Co ciekawe, w 1233 roku w kościółku siewierskim miał miejsce synod biskupów polskich. Uczestniczyli w nim opaci z Tyńca, Mogilna i Łysej Góry, a dodatkowo biskup wrocławski Tomasz i archidiakon opolski Reginald.
Kiedy Siewierz w XIII wieku otrzymał prawa miejskie i został przeniesiony o 2 km na północ, stary kościółek romański znalazł się poza granicami nowego miasta. Nową parafię ulokowano z czasem w kościele Św. Macieja, a kościół Ścięcia Św. Jana Chrzciciela zatracił tę funkcję i stał się pamiątką lokacji dawnej osady.
W XVII stuleciu nieco przebudowano świątynię, ale po wojnie przywrócono jej pierwotny, romański charakter i usunięto wszystkie elementy, które w czasie wcześniejszego remontu się tutaj znalazły. Wówczas rozebrano odchyloną od pionu ścianę północną zabytku, ale później ustawiono ją z powrotem, z użyciem tych samych ciosów kamiennych. Przed rozbiórką je ponumerowano, by mogły wrócić w to samo miejsce. Te numerki widoczne są wewnątrz do dziś. Wtedy też zrekonstruowano zawalone w XVII wieku sklepienie. Poza nim budowla zachowała oryginalny budulec wszystkich ścian i stanowi dziś jedną z najstarszych świątyń romańskich w Polsce!
Szlak Romański
Niewielki kościół na siewierskim cmentarzu, zbudowany z ciosowego kamienia, to idealny przykład sztuki romańskiej. Dlatego leży na Szlaku Romańskim. Niewiele już zabytków tego typu ostało się do dzisiaj na ziemiach Polski, dlatego tym bardziej warto tutaj zajrzeć!
Informacje praktyczne
Kościół św. Jana Chrzciciela
ul. Cmentarna, Siewierz
Dojazd: z centrum Siewierza, obok zespołu stodół
Zwiedzanie: po uprzednim kontakcie telefonicznym (ks. Daniel 509-260-137)
Noclegi w Siewierzu
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Pałac w Siemianowicach Śląskich, odległość: 21.9 km
- Okiennik Wielki na Jurze, odległość: 22 km
- Zamek Ogrodzieniec, odległość: 22.7 km
- Szlak Orlich Gniazd, odległość: 22.8 km
- Pustynia Błędowska, odległość: 25.3 km
- Zamek Bobolice, odległość: 25.5 km
- Nikiszowiec w Katowicach, odległość: 25.9 km
- Park Gródek w Jaworznie, odległość: 26.3 km
- Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach, odległość: 27.2 km
- Rezerwat Parkowe w Złotym Potoku, odległość: 28.8 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!
