Park Narodowy Bory Tucholskie. Królestwo sosny. Szlaki, trasy, przyroda!

Anna Piernikarczyk · Aktualizacja: 2024-01-30
PN Bory Tucholskie, Pętla Lipnickiego
Miniaturowa mapa z zaznaczeniem
4.7

Park Narodowy Bory Tucholskie wydzielono w 1996 roku z najcenniejszego fragmentu Zaborskiego Parku Krajobrazowego, w Borach Tucholskich. Ma on powierzchnię ponad 4,5 tys. ha. Zdecydowaną przewagę obszaru, bo aż 79 % powierzchni, zajmują lasy. Z dominującą sosną! 11% to wody, a 10% to bagna, torfowiska i łąki. Rzeźbę terenu Park wyrzeźbił lądolód oraz wody roztopowe jeszcze w epoce lodowcowej.

Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego

Park Narodowy Bory Tucholskie atrakcje, które warto zobaczyć

Bory Tucholskie to przede wszystkim lasy, z dominującą sosną. Spacer po wytyczonych tu szlakach pozwala nacieszyć się bliskością natury i poukładać myśli w głowie. Dodatkowo znajdziesz kilka szczególnych miejsc, na które warto zwrócić uwagę. Oto ciekawe atrakcje w Parku Bory Tucholskie.

Park Narodowy Bory Tucholskie szlaki
Park Narodowy Bory Tucholskie szlaki

Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie

Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie zlokalizowany jest między miejscowościami Bachorze, a Małe Swornegacie. Na wysokim brzegu zbiornika, który dochodzi w tym miejscu do 25 m wysokości. To jest północno - wschodni fragment zbiornika. Z punktu zabezpieczonego drewnianą barierką rozciąga się przepiękny widok na Jezioro Charzykowskie. Na miejscu czekają ławy, a z bezpłatnego parkingu przy drodze dojdziesz tu w kilka minut, lekko pod górkę. Miejsce nie jest dostępne dla wózków.

Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie
Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie
PN Bory Tucholskie, co zwiedzić
PN Bory Tucholskie, co zwiedzić

Wyspy Miłości

Po lewej stronie widać Wyspę Bachorską, zwaną też Wyspą Miłości dla Zaawansowanych. Co ciekawe, przed wojną była często odwiedzana przez harcerki z Funki, a w 1941 roku ukrywali się tutaj partyzanci z Armii Krajowej. Jezioro Charzykowskie posiada jeszcze drugą wyspę zwaną Wyspą Miłości dla Początkujących. Położona jest 2 km od Charzyków, na południowo - zachodnim krańcu jeziora. W okresie międzywojennym na wyspie działała kawiarnia i odbywały się zabawy taneczne. Cieszyła się powodzeniem wśród zakochanych. W czasie II wojny światowej jednak podczas rejsów na wyspę zdarzyły się utonięcia i kawiarnia została zamknięta. Nie ma po niej nawet śladu, pozostały natomiast dwa leje po bombach, które zostały zrzucone na wyspę podczas wojny.

Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie
Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie

Centrum Edukacji Przyrodniczej w Chocińskim Młynie

Centrum Edukacji Przyrodniczej Parku Narodowego “Bory Tucholskie” w Chocińskim Młynie tworzone jest przez Muzeum Przyrodnicze wraz z budynkiem dydaktycznym oraz Zagrodą Pokazową Zwierząt. To harmonijny ideowo kompleks architektoniczny, który powstał na miejscu nieistniejącego dziś, XIX wiecznego dworku.

Muzeum przyrodnicze symbolicznie łączy pamięć o historii z teraźniejszością. A przy tym opowiada o niezwykłym świecie fauny i flory Borów Tucholskich. Kreuje też postawę człowieka wobec przyrody, tak, by nie wyrządzać jej krzywdy. 

Dąb Bartuś w Borach Tucholskich

Wśród tego boru sosnowego, odnajdziesz liściaste cudo. To wiekowy dąb szypułkowy. Liczy 600 lat i nosi imię Bartuś. Koniecznie zatrzymaj się na szlaku, nad Jeziorem Płęsno i spójrz na niego. Choć widać już po nim zacny wiek, to nadal, a może właśnie dlatego wzrusza. Dąb Bartuś to nie kobieta, więc nie popełnię gafy, zdradzając jego obwód. Ten liczy 718 cm. A wysokość drzewa to 22 metry! O ile niemal każdy Polak zna Dąb Bartek z województwa świętokrzyskiego, to warto, by poznać i Bartusia z Borów Tucholskich!

PN Bory Tucholskie, Dąb Bartuś
PN Bory Tucholskie, Dąb Bartuś
Dąb Bartuś
Dąb Bartuś

Kładki, czyli Pętla Lipnickiego

Kładki prowadzą obok czarnego szlaku. Pętla Lipnickiego została utworzona wokół dawnego miejsca pozyskiwania torfu. Powstałe zagłębienie wypełniło się wodą, a wraz z nią przyroda wróciła ze zdwojoną siłą, tworząc leśny staw. Głośno tętniący rechotem żab. Krętymi kładkami zrobisz pętlę i wrócisz na szlak

PN Bory Tucholskie, Pętla Lipnickiego
PN Bory Tucholskie, Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego

 

Plaża w Małych Swornegaciach

W Małych Swornegaciach, przy ulicy Chojnickiej, czeka bardzo przyjemna piaszczysta plaża. Z bezpłatnym parkingiem oraz wypożyczalnią sprzętu wodnego. Zjesz tutaj ciacho lub szybki posiłek, przy stoliku na plaży, z cudnym widokiem na Jezioro Charzykowskie. Z pomostu można wejść wprost na statek wycieczkowy.

Plaża w Małych Swornegaciach
Plaża w Małych Swornegaciach
Małe Swornegacie, plaża nad Jeziorem Charzykowskim
Małe Swornegacie, plaża nad Jeziorem Charzykowskim
Małe Swornegacie, plaża
Małe Swornegacie, plaża
Małe Swornegacie
Małe Swornegacie

 

Szlaki w Parku Narodowym Bory Tucholskie

W Parku wytyczono około 45 km szlaków pieszych i około 25 km tras rowerowych. Mają one kontynuację poza Parkiem.

Piesze szlaki turystyczne:

  • Czarny szlak Łącznikowy: Drzewicz - „Pętla Lipnickiego”, około 4,7 km\
  • Fragment czerwonego Szlaku Kaszubskiego im. Juliana Rydzkowskiego: Bachorze - dąb Bartuś - Struga Siedmiu Jezior od j. Płęsno do j. Jeleń, około 9,9 km
  • Fragment niebieskiego Szlaku Brdy: Małe Swornegacie - Owink i od Drzewicza wzdłuż j. Dybrzk, około 7,4 km
  • Fragment zielonego szlaku Strugi Siedmiu Jezior: jeziora: Małe i Wielkie Gacno - Bachorze - dąb Bartuś - Struga Siedmiu Jezior od j. Płęsno do J. Ostrowite, około 22,1 km
  • Żółty szlak Łącznikowy, łączy szlaki piesze: niebieski z czerwonym i zielonym: od j. Dybrzk do j. Jeleń, około 1,5 km
Park Narodowy Bory Tucholskie szlaki
Park Narodowy Bory Tucholskie szlaki
Park Narodowy Bory Tucholskie
Park Narodowy Bory Tucholskie

Rowerowe szlaki turystyczne

  • Fragment czarnego szlaku rowerowego: Drzewicz - dąb Bartuś - Bachorze, około 8,6 km
  • Fragment niebieskiego szlaku rowerowego (fragment ścieżki dydaktycznej „Łąki Józefowskie” - „pętla Lipnickiego” - j. Nierybno - Drzewicz, około 12,9 km
  • Fragment trasy Kaszubska Marszruta: Bachorze - Małe Swornegacie, około 4 km
Park Narodowy Bory Tucholskie, Szlak Strugi Siedmiu Jezior
Park Narodowy Bory Tucholskie, Szlak Strugi Siedmiu Jezior
PN Bory Tucholskie
PN Bory Tucholskie

Jeziora w Parku Narodowym Bory Tucholskie

W Parku Narodowym Bory Tucholskie natrafimy na liczne, urocze jeziora. Rzeka Struga Siedmiu Jezior łączy jeziora: Ostrowite, Zielone, Jeleń, Bełczak, Główka, Płęsno i Skrzynka-Mielnica. 

Jeziora lobeliowe - warto zobaczyć w Borach Tucholskich

Bardzo interesującą grupę jezior stanowią również bezodpływowe zbiorniki o krystalicznie czystej wodzie. To jeziora lobeliowe: Małe Gacno, Wielkie Gacno, Głuche, Nierybno, Kocioł, Łyska i Krzywce Małe. Charakteryzują się zwykle kwaśnym odczynem. Jeziora te zawdzięczają nazwę zimozielonej roślinie wodnej, lobelii jeziornej. To relikt borealno-atlantycki. Zbiorniki takie mają dużą przezroczystość i piaszczysto-muliste dno.

Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego

Flora, czyli roślinność Parku Narodowego Bory Tucholskie

Park stanowi niecodzienne bogactwo roślinności. Na terenie Parku odnotowano 682 gatunki roślin naczyniowych, w tym 48 gatunków chronionych, m.in.: rosiczkę okrągłolistną i kilka gatunków widłaków. Niecodzienne w Parku są glony. Do cenniejszych należą glony tworzące podwodne „łąki ramienicowe”, np. w Jeziorze Ostrowitym.

Ponadto stwierdzono obecność około 300 gatunków grzybów, z czego najczęstsze wśród jadalnych są: kurka, gąski, borowik, podgrzybki, koźlarze, rydze i maślaki. W drzewostanach dominuje sosna, ale spotyka się również brzozy, świerki, dęby czy modrzewie.

Najciekawsze pomniki przyrody Parku Narodowego to: 600-letni dąb szypułkowy Bartuś nad Jeziorem Płęsno o obwodzie 608 cm, sosna zwyczajna o obwodzie 397 cm przy drodze Bachorze - Małe Swornegacie oraz stanowisko zimoziołu północnego na wschodnim brzegu Jeziora Zielonego.

Szlak Strugi Siedmiu Jezior
Szlak Strugi Siedmiu Jezior

Fauna, czyli zwierzęta Parku Narodowego Bory Tucholskie

Bory Tucholskie nie słyną z największych polskich zwierząt. Dawniej zamieszkiwały tu niedźwiedzie i wilki, dziś spotkamy tylko drobniejszą zwierzynę. Największe są tu jelenie. Wśród drapieżników spotkasz lisa, wydrę czy borsuka. Żyje tu największy gryzoń Europy, czyli bóbr oraz najmniejszy ssak żyjący w Polsce, objęty ścisłą ochroną, czyli ryjówka malutka. 

Spośród ptaków ciekawymi gatunkami, na które warto zwrócić uwagę, są tutaj: bielik, puchacz, sóweczka, włochatka, czapla, czarne bociany, błotniak stawowy, żuraw, czajka, zimorodek, lelek czy lerka. Co ciekawe, w Parku wydzielono strefy ochrony ostoi, miejsc rozrodu i regularnego przebywania bielika oraz puchacza.

PN Bory Tucholskie, kładki
PN Bory Tucholskie, kładki
Park Narodowy Bory Tucholskie
Park Narodowy Bory Tucholskie

Logo Parku - głuszec

W logo Parku widnieje sylwetka tokującego głuszca. Niestety nie jest on zarazem symbolem Borów Tucholskich. Czemu? Bo nie można go tutaj spotkać. Dokumenty historyczne dostarczają dowodów, że Bory Tucholskie były krainą głuszca. Ten kurak lubił tutejsze bory sosnowe i wilgotne, bagienne ich fragmenty.

Niestety z wielu powodów, a głównie z powodu działalności człowieka, w roku 1975 w okolicach miejscowości Laska, został odstrzelony prawdopodobnie ostatni głuszec zamieszkujący te tereny. Żywi się jednak głęboką nadzieję, że kiedyś głuszec powróci na swoje siedliska. Jego sylwetka w logo przypomina, że nie wolno dopuścić do wyginięcia żadnego gatunku. To symbol pokory człowieka wobec potęgi natury.

Położenie Parku Bory Tucholskie

Park Narodowy Bory Tucholskie położony jest w województwie pomorskim, na terenie powiatu chojnickiego. Znajduje się w granicach administracyjnych gmin Chojnice i Brusy. Z Chojnic do Parku prowadzą trasy rowerowe. Zwiedzanie można też rozpocząć w Małych Swornegaciach oraz w Swornegaciach.

Park Narodowy Bory Tucholskie
Park Narodowy Bory Tucholskie

Nasz film o Borach Tucholskich

Zobacz nasz film o Parku Narodowym i okolicach. Zobacz nasze wrażenia podczas spaceru po pięknym lesie oraz atrakcje, które można zobaczyć w okolicznych miastach, Chojnicach i Człuchowie.

Informacje praktyczne

Cały rok, od świtu do zmierzchu
Bilety: normalny 6 zł, ulgowy 3 zł
Aktualny cennik i godziny dostępności znajdziesz na stronie: https://pnbt.com.pl/

Park Narodowy Bory Tucholskie
ul. Długa 33, Charzykowy

Noclegi w Chojnicach

Oto lista polecanych i sprawdzonych przez nas noclegów.

Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.

 

Co zobaczyć w okolicy?

Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.

Mapa z zaznaczonymi atrakcjami

Sprawdź pogodę

Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!

Dąb Bartuś
Punkt widokowy na Jezioro Charzykowskie
Małe Swornegacie, plaża nad Jeziorem Charzykowskim
Małe Swornegacie, plaża nad Jeziorem Charzykowskim
Park Narodowy Bory Tucholskie szlaki
Szlak Strugi Siedmiu Jezior
Pętla Lipnickiego
Pętla Lipnickiego
Szlak Strugi Siedmiu Jezior
Park Narodowy Bory Tucholskie, Pętla Lipnickiego
Plaża w Małych Swornegaciach
Małe Swornegacie
PN Bory Tucholskie
PN Bory Tucholskie Szlak Kaszubski
Pętla Lipnickiego
Bory Tucholskie kładki
(4.7 głosów: 32)
Twoja ocena jest dla nas ważna
 

Cześć! Nazywam się Anna Piernikarczyk. Od 2005 roku blogujemy i wędrujemy po Polsce. Z rodzinnych wojaży przywozimy masę cudnych wspomnień i doświadczeń, którymi chętnie się z Wami dzielę. Dziś to już coś więcej, niż tylko pasja, naszą misją jest obalać mit "Cudze chwalicie, swego nie znacie"! W podróżach towarzyszy nam wysokiej jakości sprzęt fotograficzny, w zakupie którego wsparł nas sklep FotoForma.

Zapisz się do newslettera!

Zostaw swój email, a będziesz od nas otrzymywać inspiracje na podróże!

Nikomu nie dajemy Twojego maila! Zapisując się do newslettera oświadczasz, że zgadzasz się na przetwarzanie danych osobowych w celu otrzymywania maili z naszego bloga i z postanowieniami regulaminu i polityką prywatności.
Tutaj możesz założyć pełne konto na naszym blogu, do czego Cię serdecznie zachęcamy!
Jeżeli chcesz wypisać się z newslettera kliknij w ten link

Wasze oceny i opinie