Mater Dolorosa - najpiękniejszy i najstarszy cmentarz Bytomia
Cmentarz Mater Dolorosa w Bytomiu powstał w 1868 roku. To jeden z najstarszych cmentarzy na Górnym Śląsku. Uchodzi też za najpiękniejszy w regionie. Miejscowi nazywają go bytomskimi Powązkami. Cmentarze zwykle przedstawiają historię ludzi z danego terenu. Wspaniałe pomniki mówią o tym, jak zamożni i znamienici ludzie tworzyli lokalną społeczność. Tak jest i tutaj.
Mater Dolorosa I i Mater Dolorosa II
Cmentarz Mater Dolorosa to najstarsza zachowana i najważniejsza nekropolia Bytomia, wpisana na listę zabytków. Cmentarz dzieli się na 2 części. Mater Dolorosa I z 1868 roku oraz Mater Dolorosa II z 1886 roku. Ta duża nekropolia rozciąga się wzdłuż ul. Piekarskiej w Bytomiu, naprzeciw cmentarza żydowskiego. O ile ta starsza część jest objęta ochroną prawną i zachowana w dość dobrym stanie, to druga, nieco młodsza część jest w stanie szczątkowym.
Co to znaczy Mater Dolorosa?
To łacińskie sformułowanie oznacza Matkę Bolesną. Takie wezwanie nosi tu neogotycka kaplica ze strzelistą wieżą, projektu wiedeńskiego architekta Hugo Heera. Stoi ona w centralnej części cmentarza.
Grobowce na cmentarzu
To, co urzeka w tym miejscu, to stare, zabytkowe grobowce znanych bytomskich rodów i ważnych osobistości. Przykuwają uwagę w zachodniej części obiektu. Dojdziesz do nich główną aleją, mijając po drodze wspomnianą kaplicę i mogiłę księdza Szafranka - proboszcza parafii NMP w Bytomiu, znanego społecznika w regionie.
Grobowce i mauzolea ulokowane są pod murem. Ich neogotyckie formy zdobień urzekają. Zadziwia też rozmach. Taka refleksja się nasuwa, że na tym świecie nawet po śmierci nie jesteśmy równi. Co przyciąga naszą uwagę? Okazała, neoklasycystyczna kaplica cmentarna Goetzlerów z 1900 roku, kaplica Garusów projektu Herra z 1880 roku, grobowiec rodziny Nowotny, Paikertów, neogotycka kaplica Schostaków z 1895 roku czy neoklasycystyczne mauzoleum Ignatza Hakuby z około 1910 roku.
Ratowanie zabytków
Cmentarzem opiekuje się parafia Św. Trójcy w Bytomiu. Najpiękniejsze grobowce są ratowane z pieniędzy zgromadzonych podczas zbiórek. W dużej mierze to zasługa Towarzystwa Miłośników Bytomia, które zainicjowało zbiórkę środków finansowych na ich odnowienie. Pobliski Mater Dolorosa II z 1886 roku jest w stanie szczątkowym, a na nim spotkaliśmy ciekawe, drewniane krzyże. Rzadko wśród starych nagrobków spotyka się drewniane elementy.
Cmentarz Mater Dolorosa od razu przypomniał mi Powązki, łódzki stary cmentarz, ale też paryski Pere-Lachaise. To miejsce godne odwiedzenia.
Znani pochowani na cmentarzu Mater Dolorosa
Na nagrobkach na cmentarzu w Bytomiu znajdziesz znane nazwiska. To osoby, które wyróżniły się w lokalnym, regionalnym, a nawet ogólnopolskim środowisku, w różnych dziedzinach życia. Ci najbardziej znani to:
- Jan Biały (1897-1984) - cichociemny
- Norbert Bonczyk (1837-1893) - ksiądz katolicki, poeta, działacz na rzecz polskości Górnego Śląska i orędownik czystości mowy polskiej na Górnym Śląsku. Wieloletni współpracownik księdza Józefa Szafranka
- Józef Szafranek (1807-1874) - proboszcz kościoła NMP w Bytomiu, społecznik, patron szkoły
- Georg Brüning (1851-1932) - burmistrz i nadburmistrz Bytomia w latach 1882−1919, za jego czasów Bytom przeżywał swój złoty wiek
- Tomasz Cieplik (1861-1925) - nauczyciel muzyki, organista, z Michałem Wolskim podczas Powstań Śląskich i Plebiscytu organizował koncerty przybywających na wschodnie tereny Górnego Śląska polskich artystów
- Józef Gallus (1860-1945) - pisarz ludowy, działacz kulturalny, etnograf
- Ignatz Hakuba (1841-1910) - niemiecki przemysłowiec, samorządowiec, filantrop
- Jan Ligoń (1851-1917) - pisarz ludowy i działacz kulturalny
- Piotr Miętkiewicz (1891-1957) - pedagog, pierwszy Prezydent Bytomia
- Emil Nikodemowicz (1929-2013) - polski hokeista i trener hokejowy
- Wacław Sąsiadek (1931-2017) - polski piłkarz, reprezentant Polski
(źródło tych nazwisk to Wikipedia)
Informacje praktyczne
Codziennie od godziny 7.30 do zmroku
Wstęp bezpłatny
Cmentarzem opiekuje się parafia Św. Trójcy w Bytomiu
Parking: pod cmentarzem bezpłatny
Cmentarz Mater Dolorosa I
ul. Piekarska 71, Bytom
Mater Dolorosa II - w stanie szczątkowym
ul. Piekarska 75
Noclegi w Bytomiu
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli już zwiedziłeś tę atrakcję, warto wybrać się również do kilku innych ciekawych miejsc w pobliżu. W promieniu 30 kilometrów znajdziesz wiele interesujących zakątków, które mogą urozmaicić Twój pobyt w tej części Polski.
- Park w Świerklańcu, odległość: 9 km
- Pałac w Siemianowicach Śląskich, odległość: 9.1 km
- Kopalnia Srebra w Tarnowskich Górach, odległość: 9.4 km
- Sztolnia Królowa Luiza w Zabrzu, odległość: 10.4 km
- Sztolnia Czarnego Pstrąga w Tarnowskich Górach, odległość: 11.4 km
- Kopalnia Guido w Zabrzu, odległość: 11.6 km
- Park Przygód i Atrakcji w Wilkowicach, odległość: 14.6 km
- Nikiszowiec w Katowicach, odległość: 16.8 km
- Funzeum w Gliwicach, odległość: 17.4 km
- Jezioro Pogoria, odległość: 19.7 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Planujesz wyjazd w te strony? Sprawdź szybko i łatwo pogodę!