Będzin. Atrakcje, które warto zwiedzić
Będzin to historyczne ciekawe miasto w województwie śląskim, leżące w zakolu rzeki Czarnej Przemszy, na pograniczu Śląska i malowniczej Jury Krakowsko-Częstochowskiej, niedaleko Czeladzi i Sosnowca. Jest to najstarsze miasto w regionie zwanym Zagłębiem Dąbrowskim, od zawsze związane z Małopolską.
Historia Będzina
Pierwszy warowny gród, chroniący ówczesną osadę targową na lewym brzegu Czarnej Przemszy powstał około IX wieku, dokładnie w tym miejscu, gdzie obecnie stoi murowana warownia.Podgrodzie natomiast znajdowało się najprawdopodobniej w miejscu dzisiejszych ogrodów parafii Św. Trójcy.
Osada i gród nie przetrwały prawdopodobnie pierwszego najazdu tatarskiego w 1241 roku, jednak szybko odbudował je książę Bolesław Wstydliwy, gdyż na terenie ówczesnego Będzina krzyżowały się ważne szlaki handlowe.
Na początku XIV wieku król Kazimierz Wielki postanowił na miejscu grodu wybudować kamienną warownię, strzegącą granicy.
Zabytki w Będzinie
- Zamek w Będzinie, Góra Zamkowa - warowna twierdza, górująca nad miastem w centralnej jego części, widoczna ze wszech stron. Powstał w I połowie XIV wieku za sprawą Kazimierza Wielkiego. Jest to jeden z nielicznych obiektów w okolicy tak dobrze zachowany. Zamek w Będzinie od połowy XX wieku jest siedzibą Muzeum Zagłębia. Wówczas to został odbudowany z ruin.
- Kościół Św. Trójcy w Będzinie, Góra Zamkowa - zabytkowy kościół stojący przy zamku, powstały w tym samym czasie co murowana warownia, w miejscu wcześniejszej drewnianej świątyni. Jest to najstarszy kościół będziński, obecnie reprezentujący styl barokowy.
- Kirkut, Góra Zamkowa - nieco za zamkiem, na zboczu Góry Zamkowej zachował się cmentarz żydowski sięgający początkami 1831 roku, kiedy to wybuchła epidemia cholery. Na cmentarzu zachowało się aż 800 macew.
- Pałac Mieroszewskich, ul. Świerczewskiego 15 - barokowo-klasycystyczny Pałac Gzichowski z XVIII wieku stoi niedaleko zamku, po drugiej stronie Czarnej Przemszy. Pałac wraz z zamkiem jest siedzibą Muzeum Zagłębia.
Atrakcje w Będzinie
- Podziemia Będzińskie - pod Górą Zamkową ciągną się podziemne lochy i korytarze, do których prowadzą 4 zamknięte wejścia (ul. Podzamcze i Al. Kołłątaja). W chwili obecnej podziemia są niedostępne dla turystów, ale trwają prace, aby przystosować je i udostępnić do zwiedzania
- Góra Dorotka - popularne wzgórze wznoszące się pomiędzy Będzinem i Sosnowcem, z zabytkowym kościołem i pięknymi terenami spacerowymi
- Szlak Historyczny - ostatnio na wzgórzu zamkowym powstała ciekawa ścieżka historyczno-dydaktyczna, która prowadzi po najciekawszych miejscach parku zamkowego, dodatkowo powstało tu drewniane podgrodzie z półziemiankami, wał i miejsca magiczne, a wszystko jest ładnie opisane na tablicach
Będzin stanowi świetną bazę na jednodniowe lub weekendowe wycieczki na pobliską Jurę, na której nudzić się nie sposób. Tutejsze zamki, a raczej ich ruiny zwane orlimi gniazdami, skałki i jaskinie zawsze czekają na turystów z otwartymi ramionami...
Dojazd do Będzina
Miasto to leży niedaleko Katowic, przy trasie nr 910, odchodzącej w Czeladzi od trasy nr 86 (Katowice-Warszawa), bądź w Dąbrowie Górniczej od trasy nr 94 (E 40 - stara trasa na Kraków). Z Katowic można tam dojechać również autobusem spod Empiku - linia nr 40.
Propozycja wycieczki po atrakcjach Będzina
Z której strony byśmy nie przybyli, z daleka powita nas górujący nad miastem malowniczy, kamienny zamek. To właśnie tutaj, na Górze Zamkowej odnaleziono najstarsze ślady osadnictwa na terenie Będzina, pochodzące z epoki brązu, a pierwszy drewniany gród powstał w tym miejscu w IX wieku. Murowana warownia stanęła tu w I połowie wieku XIV, wybudowana przez króla Kazimierza Wielkiego. Zniszczony zamek odbudowano w latach 1952-1956 zachowując włoskie akcenty (arkadowy mur), jakie obiekt zyskał w trakcie odbudowy z XIX wieku.
Na zamkowym dziedzińcu stoi XIII-wieczna baszta obronna, ze szczytu której podziwiać można okoliczne krajobrazy. W mrocznych piwnicach dostępna jest natomiast karczma o niezwykłym, średniowiecznym klimacie. Przed nią można nieokiełznanych towarzyszy zamknąć w dybach 🙂
Wewnątrz zamkowych pomieszczeń znajduje się Muzeum Zagłębia ze stałą ekspozycją broni i uzbrojenia od X po XX wiek, a po jego zwiedzeniu trakt królewski dalej poprowadzi nas do parku. Uważni turyści znajdą tu pozostałości żydowskiego cmentarza (kirkutu) – symbolu licznej niegdyś będzińskiej ludności wyznania mojżeszowego.
Opuszczając już Górę Zamkową, kierujemy się na ulicę Świerczewskiego (naprzeciwko zamku, po drugiej stronie rzeki), gdzie czeka na nas nieco skryty wśród drzew Pałac Gzichowski wybudowany w XVIII wieku przez panującą tu wówczas rodzinę Mieroszewskich.
Podobnie jak zamek, również ten zabytek zadziwia swym dobrym stanem utrzymania dając wyobrażenie o dawnej jego świetności. Także tutaj we wnętrzach mieści się Muzeum Zagłębia, choć o innym charakterze. Interesujące są wystawy archeologiczna i etnograficzna dotyczące regionu, ponadto prezentowane jest dawne, XVIII-wieczne wyposażenie – meble, porcelana, polichromie. Pałac od zachodniej strony otacza park ze starodrzewiem i zabytkowymi rzeźbami Flory i Bachusa.
Jeśli ktoś zmęczył się już muzeami, aczkolwiek ciekawymi, teraz już zupełnie inne wyzwanie – piesza wycieczka na najwyższe okoliczne wzniesienie – Górę Św. Doroty (382 m npm) potocznie zwane „Dorotką”. Do jego zboczy doprowadzi nas przecinająca się z ul. Świerczewskiego ul. Wolności. Wspinając się na szczyt wzniesienia znajdujemy się w innym świecie, dalekim od codziennego zgiełku. Na górze od 1653 roku stoi barokowa świątynia p.w. Św. Doroty, czynna obecnie tylko podczas ważnych uroczystości. Wzniesienie to od prawieków uznawane było za miejsce kultowe, co daje się tutaj odczuć.
Żegnając się z „Dorotką” powoli żegnamy się z Będzinem. W pobliżu spotkamy jeszcze pozostałości najstarszej w tej części Europy grodzieckiej cementowni z 1857 roku i willę jej założyciela – Jana Ciechanowskiego. Robi się późno i kończy się nasz będziński dzionek – pora do domu.
Noclegi w Będzinie
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Jeśli masz ochotę na dalsze zwiedzanie, w okolicy znajdziesz kilka innych interesujących miejscowości i regionów. Odkryj, co warto zobaczyć w promieniu 50 kilometrów od tej lokalizacji!
- Górny Śląsk, odległość: 11.1 km
- Bytom, odległość: 14.8 km
- Jura Krakowsko Częstochowska, odległość: 33.1 km
- Złoty Potok, odległość: 47 km
- Tarnowskie Góry, odległość: 23.5 km
- Zabrze, odległość: 24.5 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Zobacz prognozę pogody, by celniej zaplanować swą podróż!
