Jasna Góra
Będąc w Częstochowie nie można pominąć Jasnej Góry - majestatycznego miejsca, które z wszystkich stron przywołuje górującą ponad miastem wieżą klasztoru. Właściwie to zwykle Częstochowę odwiedza się przy okazji Jasnej Góry a nie odwrotnie. Wzgórze to bowiem, z najsłynniejszym Sanktuarium w Polsce, jest magnesem dla pielgrzymów z całego kraju i odległych zakątków świata!
Nazwa Jasna Góra
Początkowo nazwę Jasna Góra kojarzono z białymi, bezdrzewnymi szczytami wapiennymi. Po raz pierwszy określenie Jasna Góra (Clarus Mons) pojawiło się w dokumencie z 1388 roku. Nazwę tę nadali wzgórzu Paulini - zakonnicy przybyli z Węgier, gdzie ich macierzysty klasztor Św. Wawrzyńca określano jako: In Claro Monte Budensi (na Jasnej Górze w Budzie).
Historia klasztoru
Założenie klasztoru Paulinów na Jasnej Górze związane jest z Ludwikiem Andegaweńskim, królem węgierskim i polskim (1370-1382) i jego krewnym - księciem Władysławem Opolczykiem. Na ich życzenie w czerwcu 1382 roku do Częstochowy przybyła grupa kilkunastu Paulinów obejmując w posiadanie wzgórze jasnogórskie wraz z drewnianym kościółkiem pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
Obraz MB Częstochowskiej
Najcenniejszym skarbem i tajemnicą Jasnej Góry był i jest Obraz Matki Bożej, zwanej Jasnogórską albo Częstochowską. To właśnie On w szczególny sposób przyciąga pielgrzymów ze wszystkich stron świata, którzy w modlitwie ofiarowują Matce Bożej swe tajemnice, prośby, zmartwienia i pragnienia... Z jednej strony historia Obrazu Jasnogórskiego otoczona jest legendą i tajemnicą, z drugiej zaś strony historycy sztuki pragną dojść prawdziwego rodowodu tego dzieła. I tak wg legendy Obraz namalował Św. Łukasz Ewangelista na drewnie pochodzącym ze stołu Najświętszej Rodziny. Później został On przewieziony do Konstantynopola, skąd książę ruski Lew urzeczony Jego pięknością, przewiózł go na Ruś. Tutaj Obraz zasłynął cudami, a nowy zarządca Rusi - Władysław Opolczyk przewiózł dzieło do Opola.
Z przewozem też związana jest legenda, która mówi, jakoby konie nie chciały ruszyć z miejsca dotąd, póki Opolczyk nie złożył ślubowania, iż w miejscu złożenia Obrazu wybuduje kościół na chwałę Boga i Błogosławionej Maryi Panny i Wszystkich Świętych oraz ufunduje klasztor dla Paulinów. Tak oto Święty Obraz znalazł się w Częstochowie, gdzie zasłynął licznymi cudami i łaskami.
Z kolei badania źródeł historycznych podają, iż Cudowny Obraz Matki Bożej przybył na Jasną Górę 31 sierpnia 1384 roku, podarowany Paulinom przez Władysława Opolczyka. Już wówczas dzieło otoczone było wielowiekowym kultem, tradycją cudownych łask zdziałanych za Jego przyczyną, stąd szybko stał się nieocenioym skarbem tutejszego sanktuarium.
Ogromną sławę i kult Obrazu potwierdzał historyk Jan Długosz, urodzony nieopodal Częstochowy, często pielgrzymujący na Jasną Górę.
Z biegiem czasu Jasna Góra, dzięki słynnemu Obrazowi, stała się skarbem niezwykle cennych wotów, co zwabiło rabusiów. 14 kwietnia 1430 roku dokonano napadu na klasztor, podczas którego zamordowano kilku zakonników i obrabowano ozdoby i wota, a nade wszystko mieczem przebito twarz Madonny.
Kroniki głoszą, iż "niemal wszyscy, którzy się tym czynem świętokradzkim pokalali, w ciągu tegoż samego roku zginęli pod mieczem morderczym". Zniszczony Obraz przewieziono do Krakowa, by tam dokonać Jego naprawy.
Konserwator Wojciech Kurpik, na podstawie badań i rentgenogramu stwierdził, iż ówczesna krakowska renowacja nie zmieniła zbytnio Obrazu, oraz, że warstwa polichromii przedstawiająca Madonnę z Dzeciątkiem jest oryginalna i pochodzi sprzed 1430 roku. Badania ukazały także uszkodzenia Obrazu wykonane ostrym narzędziem podczas napadu. Natomiast ślady po gwoździach, którymi mocowano skradzione wota wskazują na długotrwały kult Obrazu jeszcze przed 1430 rokiem.
W 1434 roku na polecenie Władysława Jagiełły, odnowiony i ozdobiony Obraz przeniesiono w uroczystej pielgrzymce z Krakowa na Jasną Górę. Sanktuarium w ten sposób stało się jeszcze bardziej znane, a Paulini otoczeni zostali opieką królów z dynastii Jagiellonów.
Wzrost ruchu pątniczego na Jasną Górę sprawił, że w II połowie XV wieku rozpoczęto budowę wielkiego kościoła, a król Wadysław IV zabezpieczył klasztor przed napaściami. W ten sposób jasnogórskie sanktuarium stało się jednocześnie fortecą.
Potop Szwedzki
Najbardziej dramatyczne chwile klasztor jasnogórski przeżył podczas potopu szwedzkiego. 8 listopada 1655 roku Szwedzi chcąc zająć Jasną Górę podobnie jak cały kraj, natrafili na silny opór. 18 listopada obca armia ponownie stanęła pod murami Jasnej Góry i rozpoczęła akcję bojową. Twierdza broniła się dzielnie. Ostatni, zmasowany atak szwedzki przeprowadzony w dniu Bożego Narodzenia również nie przyniósł oczekiwanego skutku, aż w nocy 26 grudnia wrogie wojska opuściły Jasną Górę.
Podczas tego oblężenia bardzo ucierpiały budynki i majątki klasztorne. Obroną Jasnej Góry kierował Ojciec Augustyn Klemens Kordecki, od 1650 roku przeor klasztoru. Nie walczył on o pieniądze, gdyż wydał je na zaopatrzenie fortecy, nie walczył o Cudowny Obraz, który wcześniej wywieziono w okolice Opola. Walczył, by uchronić święte miejsce jasnogórskiego sanktuarium przed sponiewieraniem, którego chcieli dokonać Szwedzi - innowiercy. Zwycięstwo obrońców przypisano wstawiennictwu i opiece Matki Najświętszej.
W roku 1656 król Jan Kazimierz w uroczystym ślubowaniu obrał Maryję jako Patronkę swoją i państwa wprowadzając tytuł Matki Bożej Królowej Polski. Odtąd miejsce to stało się symbolem wolności narodowej i religijnej. Dnia 8 września 1717 roku na Jasnej Górze odbyła się koronacja Cudownego Obrazu - wydarzenie niespotykane i bardzo uroczyście przeprowadzone, które zgromadziło tutaj liczne pielgrzymki i odbiło się echem w całym kraju.
W XVII i XVIII w twierdza jasnogórska była systematycznie rozbudowywana i fortyfikowana. Do dzisiaj zachował się tzw. arsenał - zbrojownia wybudowana w 1680 r, gdzie przetrzymywano broń. Niestety w czasie rozbiorów, 8 kwietnia 1813 roku wojska moskiewskie zajęły wzgórze. Car Aleksander I nakazał zburzyć forteczne mury, które powstały na nowo za zgodą cara Mikołaja I i stoją do dzisiaj.
Pielgrzymki
Wraz z wybuchem II wojny nastał cięki okres. Częstochowa znalazła się w granicach tzw. Generalnego Gubernatorstwa, a wojska niemieckie stacjonowały tu aż do stycznia 1945 roku. Mimo, iż zakazano zbiorowych pielgrzymek, modlitwy nie ustały, a dodatkowo na Jasnej Górze odbywały się spotkania ugrupowań konspiracyjno - wyzwoleńczych. Miejsce to stało się symbolem nadziei, wolności i wiary.
16 I 1945 roku, po natarciu radzieckich czołgów, wojska niemieckie opuściły w popłochu wzgórze jasnogórskie. Odtąd rozpoczął się nowy etap w dziejach Jasnej Góry. Liczne pielgrzymki, święta, uroczystości, nabożeństwa nieustannie trwają w sanktuarium gromadząc niezliczone tłumy wiernych.
Święty Jan Paweł II
Najznamienitszym gościem Jasnej Góry był Papież Polak Jan Paweł II, który kilkakrotnie klęczał przed Jasnogórskim Wizerunkiem Matki Bożej. Po raz pierwszy miało to miejsce 4 czewca 1979 roku. Podczas tej wizyty (oraz innych w 1983 i 1987) Ojciec Święty złożył na Jasnej Górze swe dary wotywne, m.in. złote serce, pokrwawiony pas sutanny z postrzału, krzyż papieski, różańce z bursztynu i wiele innych pamiątek. Obok klasztoru stoi dziś pomnik Świętego już Jana Pawła II.
Zwiedzanie Jasnej Góry
Na Jasnej Górze prócz wspaniałego Sanktuarium zwiedzić można: Skarbiec, Arsenał, Bastion Św. Rocha, Muzeum 600-lecia Jasnej Góry, Salę Rycerską, Golgotę Jasnogórską, Kaplicę Pamięci Narodu, a także przejść się Wałami przeżywając stacje Drogi Krzyżowej. Można też wejść na ponad 100-metrową, barokową Wieżę klasztoru i podziwiać stamtąd piękną panoramę okolicy.
Jasna Góra - Jasnogórskie Centrum Informacji
ul. Kordeckiego 2, Częstochowa
tel. 34/ 365-38-88, 377-74-08
jci@jasnagora.pl, information@jasnagora.pl
www.jasnagora.pl
Godziny otwarcia: V-15 X: 8.00-19.00, 16 X-IV: 8.00-17.00
Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny
ul. Klasztorna, Częstochowa
Informacje praktyczne
- poniedziałek: 05:30–21:30
- wtorek: 05:30–21:30
- środa: 05:30–21:30
- czwartek: 05:30–21:30
- piątek: 05:30–21:30
- sobota: 05:30–21:30
- niedziela: 05:30–21:30
Noclegi w Częstochowie
Tutaj znajdziesz duży wybór noclegów. Zamawiając nocleg na Booking.com za naszym pośrednictwem wspierasz rozwój naszego bloga, za co z góry dziękujemy! To pomoże nam w dotarciu do wielu ciekawych miejsc, które później chętnie Wam pokazujemy i dzielimy się z Wami naszymi doświadczeniami i informacjami.
Co zobaczyć w okolicy?
Nie musisz się daleko przemieszczać, aby znaleźć kolejne interesujące miejsca. W promieniu 30 kilometrów czeka na Ciebie wiele atrakcji, które z pewnością wzbogacą Twoją podróż o dodatkowe wspomnienia.
- Sanktuarium na Jasnej Górze, odległość: 0 km
- Alpakarnia Poczesna, odległość: 10.9 km
- Zamek w Olsztynie, odległość: 14.2 km
- Biakło w Olsztynie, odległość: 14.8 km
- Rezerwat Sokole Góry w Olsztynie, odległość: 14.8 km
- Brama Twardowskiego w Złotym Potoku, odległość: 25.5 km
- Pstrągarnia w Złotym Potoku, odległość: 26.1 km
- Rezerwat Parkowe w Złotym Potoku, odległość: 26.2 km
- Stary Młyn - Muzeum Dawnych Rzemiosł w Żarkach, odległość: 28.2 km
- Stodoły w Żarkach, odległość: 28.3 km
Mapa z zaznaczonymi atrakcjami
Sprawdź pogodę
Zobacz prognozę pogody, by celniej zaplanować swą podróż!